1. Rơ le là gì ?
Rơ le là một loại công tắc điều khiển bằng điện. Công tắc ta thường sử dụng trong gia đình thì điều khiển bằng tác động cơ (tức là ta dùng tay để bật hoặc tắt) . Còn công tắc điện (rơ le) thì ta điều khiển bằng điện.
2. Cấu tạo của rơ le
Dạng phổ biến nhất của rơle cơ điện gồm một cuộn dây điện được cuốn trên một lõi sắt từ. Bộ phận này có cả một phần tĩnh được gọi là Ách từ (Yoke)và một phần động được gọi là Phần ứng (Armature).Phần ứng được liên kết cơ học với một tiếp điểm động.
Khi cuộn dây được cấp điện, từ trường được tạo ra xung quanh cuộn và được lõi tập trung lại Nam châm điện này hút phần ứng động để mở hoặc đóng trực tiếp các tiếp điểm điện.
Khi rơle bị ngắt điện (TẮT) từ trường biến mất và phần ứng, được lò xo phản hồi hỗ trợ, đưa tiếp điểm trở lại vị trí “bình thường” của nó.
3. Nguyên lý hoạt động của rơ le
- Điện được cung cấp cho cuộn dây tạo ra
từ trường. - Từ trường được chuyển thành lực cơ học bằng cách hút phần ứng.
- Phần ứng động đóng/mở một hoặc nhiều tiếp điểm điện .
- Các tiếp điểm cho phép chuyển mạch điện sang tải như động cơ, bóng đèn, v.v
- Sau khi ngắt điện áp cuộn dây , từ trường biến mất, các tiếp điểm tách ra và trở về vị trí “bình thường” của chúng.
- Các tiếp điểm có thể thường đóng hoặc thường mở.
4. Ứng dụng của rơ le
- Chuyển mạch nhiều dòng điện hoặc điện áp sang các tải khác nhau sử dụng một tín hiệu điều khiển.
- Cách ly các mạch điều khiển khỏi mạch tải hoặc mạch được cấp điện AC khỏi mạch được cấp điện DC.
- Giám sát các hệ thống an toàn công nghiệp và ngắt điện cho máy móc nếu đảm bảo độ an toàn.
- Sử dụng một vài rơ-le để cung cấp các chức năng logic đơn giản như ‘AND,’ ‘NOT,’ hoặc ‘OR’ cho điều khiển tuần tự hoặc khóa liên động an toàn.
5. Những lưu ý khi sử dụng rơ le
Khi sử dụng rơ le ta cần quan tâm đến hai vấn đề sau :
- Điện áp cấp cho cuộn dây : Khi cấp điện ho cuộn dây của rơ le ta cần biết được điện áp cấp cho cuộn dây là bao nhiêu. Thông số điện áp cuộn dây được in trên rơ le. Ta phải cấp điện áp đúng với thông số nhà sản xuất đưa ra. Nếu cấp thiếu điện áp có thể rơ le sẽ không hoạt động, nếu cấp thừa điện áp có thể cuộn dây sẽ cháy hỏng ngay lập tức.
- Dòng điện tối đa của tiếp điểm : Là dòng điện lớn nhất mà tiếp điểm của rơ le có thể chịu được . Khi sử dụng rơ le, dòng điện mà tải phải nhỏ hơn hoặc bằng dòng điện rơ le chịu được để đảm bảo độ bền cho rơ le.